Lezingendag: De Avaren, Gouda

Voor één keer klopt het cliché:

Een vergeten koninkrijk

Grote kans dat u nooit heeft gehoord van de Avaren. En toch: ooit vormden ze een machtige staat die heerste over Centraal-Europa.

Rond het midden van de zesde eeuw na Chr. arriveerden ze vanuit het Verre Oosten in wat nu Oekraïne heet. Er waren in Constantinopel contacten met keizer Justinianus en zijn opvolgers. Later vinden we ze aan de Elbe en uiteindelijk vestigden ze zich in Hongarije en Roemenië. Hun staat domineerde Centraal-Europa nog een kwart millennium.

Maar wie waren het? Zelf hebben ze niets op schrift gesteld. De weinige woorden die we kennen, vertellen niets over hun herkomst. Archeologisch zijn ze moeilijk te identificeren. Hun vijanden beschrijven de Avaren als gruwelijke tegenstanders, maar erg talrijk waren ze niet. Wat weer wel vaststaat is dat in hun legers ook andere stammen dienden. De Slavische volken ontstonden.

Karel de Grote maakte een einde aan de Avaarse staat. De enorme schat edelmetaal werd gebruikt om in West-Europa het muntstelsel weer in te voeren. Van de Avaren werd niets meer vernomen: een totaal vergeten koninkrijk.

Een eeuw na de dood van Karel de Grote arriveerde een nieuwe groep: de Magyaren. Zij zijn de voorlopers van het huidige Hongarije, waar archeologen menen dat de vroege Magyaren de staatsinstellingen van de Avaren voortzetten. We weten te weinig om vast te stellen of het waar is, maar het bewijst dat een volk waarover we niets weten, zich voor alles laat lenen. Kortom, een fascinerend onderwerp, uit een regio die tegenwoordig in de aandacht staat.


In de pauze wordt een klein hapje bij de koffie of thee geserveerd.