Cursus: De archeologie van Israël, Haarlem

Helpen teksten de archeologie verder?

Oudheidkundigen stellen scherpe vragen

De vraag of archeologische vondsten kunnen helpen teksten te begrijpen, is een goede. Ook de omgekeerde vraag is interessant: helpen teksten de archeologie verder? Bij de bestudering van het oude Israël, waar de politiek nooit ver weg is, stellen oudheidkundigen deze vragen scherper dan elders. Dat maakt de archeologie van deze regio interessant!

Ooit heette het vak ‘bijbelse archeologie’ en was het doel ‘het gelijk van de Bijbel’ op te graven. In de regio van Israël/Palestina, Libanon, Syrië en Jordanië groef men, zoals men het toen zei, ‘met de Bijbel in de ene hand en de spade in de ander’. Andere onderzoekers meenden dat de Bijbel moest worden gezien als een overwegend literair-religieus product, waarvan de waarheid zich niet archeologisch liet bevestigen.

De vraag of de Bijbel historisch betrouwbaar is, is allang beantwoord. De verhalen die betrekking hebben op de tijd na pakweg 800 v.Chr. veronderstellen een wereld die reëel heeft bestaan, de verhalen over de daaraan voorafgaande periode zijn gedeeltelijk, grotendeels of helemaal legendarisch. De joodse teksten zijn wat dat betreft niet anders dan de literatuur van Babylonië of Griekenland.

In deze reeks behandelen we diverse teksten en opgravingen uit het Nabije Oosten, zoals Megiddo, Ugarit, Byblos, Jeruzalem en Masada.

Na afloop brengen we een bezoek aan de Byblos-expositie in het Rijksmuseum van Oudheden in Leiden.

Cursisten krijgen de uitgebreide PowerPoint-presentaties van de cursus en een literatuurnaslag per e-mail toegestuurd.


De zaal die wij gebruiken voldoet aan alle eisen die de overheid stelt i.v.m. corona.

Het is verstandig u te laten vaccineren. Laat u bij griep- of verkoudheidsklachten testen!