Cursus: Alexander de Grote, Wormerveer

Culturen in contact

Er zijn weinig heersers in de oudheid die zo tot de verbeelding spreken als Alexander III van Macedonië, beter bekend als Alexander de Grote.

Zijn verhaal is welbekend: jong koning geworden in Macedonië rekende hij eerst af met de Griekse stadstaten om daarna het Perzische Rijk te onderwerpen. Ontevreden met wat hij al bezat, stootte hij door naar de Indusvallei. Het verhaal is echter niet alleen dat van een energieke koning, maar ook dat van culturen die kennis met elkaar maakten.

Het verhaal van Alexander mag dan welbekend zijn, het vormt maar één aspect van een groter verhaal: de transformatie die de oude wereld in de vierde eeuw v.Chr. onderging. Al sinds het begin van het eerste millennium v.Chr. groeiden handelsnetwerken en politieke verbindingen, en tussen 850 en 350 v.Chr. leek het erop dat de wereld tot een eenheid zou worden, met Mesopotamië als zwaartepunt. Na 325 was het zeker dat het zwaartepunt westelijker zou komen liggen.

De veroveringen van Alexander zijn van die transformatie het meest zichtbare aspect. Maar het verhaal is complexer en, om eerlijk te zijn, interessanter dan dat van één ‘grote man’.